Interview met kandidaat voorzitter Laetitia Ouillet

Door Inge Verhoef

“Het gaat bij grote veranderingen in de leefomgeving om gehoord worden, om meebeslissen, betrokkenheid”.

Rechtstreeks van de klimaatonderhandelingstafel naar een burgercoöperatie die windmolens bouwt. Dat lijkt een grote stap maar het gebeurde vanzelf bij Laetitia Ouillet. Zij is door het bestuur van De Windvogel voorgedragen als nieuwe voorzitter van onze coöperatie. We zijn natuurlijk ontzettend nieuwsgierig wie zij is en wat ze voor De Windvogel wil betekenen. In een Zoom-meeting maakte ik kennis met haar.

Hoe ken je De Windvogel?

“Mijn man is al een hele tijd lid van De Windvogel. Ik kwam daar eigenlijk pas achter nadat ik thuis vertelde dat ik met Siward Zomer aan de onderhandelingstafel van het Klimaatakkoord had gezeten. Siward en ik zaten naast elkaar, we kletsen over participatie bij duurzame energieprojecten, ik raakte geïnteresseerd, van het één kwam het ander.”

Je werd lid?

“Ja ik werd lid, maar ik wilde eigenlijk nog meer doen, meer weten, mij inzetten voor de energietransitie van onderaf. Ik zag de vacature voor een nieuwe voorzitter op Twitter voorbij komen, en ik dacht, is dat iets voor mij? Siward belde mij in het weekend om een en ander uit te leggen, ik weet nog dat ik bij de zwemwedstrijd van mijn zoontje zat”

Wie ben je, wat doe je, waar kom je vandaan?

“Ik woon sinds 2001 in Nederland en kom oorspronkelijk uit Frankrijk, sinds 2016 werk ik met energiewetenschappers aan de TU Eindhoven, maar ik ben zelf geen wetenschapper. Ik coördineer samenwerking rondom energieonderzoek en geef een stem aan energiewetenschappers in landelijke discussies. Alles wat met energie en wetenschap te maken heeft passeert de revue. Op dit moment zijn dat natuurlijk vooral energietransitie vraagstukken.

Ik vorm de schakel tussen de wetenschappelijke wereld en de maatschappij. Tussen binnen en buiten. Iedereen die vragen heeft voor onze energieonderzoekers, probeer ik te koppelen. Ik leg contacten, zodat de buitenwereld in contact komt met de wetenschapper die ze moeten hebben. Ook lobby voor energiethema’s in Brussel of Den Haag hoort bij mijn werk.”

Wat is je belangrijkste lobby-thema?

“Er is echt een andere blik nodig op energieopslag en conversie. Er wordt heel erg gedacht in problemen. Duurzame energie is grillig, maar ook kostbaar (in termen van landschap) en er mag geen druppel duurzame energie verloren gaan. Als je dit probleem weet op te lossen, heb je de sleutel tot heel veel vraagstukken.”

Hoe ging dat bij de Klimaattafel?

“Daar vertegenwoordigde ik de energiewetenschappers (niet alleen van de TU Eindhoven). Maar bij de Klimaattafel is onvoldoende geluisterd naar wetenschappers, niet zozeer qua thematiek maar qua feedback op de organisatie en financiering van de innovatieketen. De samenwerking in de innovatieketen is gewoon suboptimaal. Ik was zo ontevreden over het proces, dat ik besloot om mij op een andere manier in te zetten. Als het niet van bovenaf kan, dan moet het van onderop. Ik dacht: het enige dat mij nog resteert om te doen is lid te worden van een wind coöperatie. Eerst ben ik lid geworden van Rijne Energie, want ik woon in Utrecht, daarna van De Windvogel.”

Je hebt ook als strategisch directeur gewerkt bij Eneco. Welke ervaring neem je mee naar de Windvogel?

“De strategie van Eneco is: duurzame energie voor iedereen. De coöperatieve gedachte zit er wel in bij de mensen van Eneco. Er is een uitgangspunt om samen te werken met burgers aan de ontwikkeling van duurzame energie. Dat zie je terug in het community engagement beleid.”

“Toch werkt het bij een echte energie coöperatie anders. Ook daar zijn grote verschillen tussen coöperaties onderling. Ik heb dat met eigen ogen kunnen zien toen ik voor Eneco in andere landen ben gaan kijken hoe zij de gemeenschap betrekken bij duurzame energieopwekking. Het mooiste voorbeeld was Schotland: daar was zoveel gemeenschapszin. Voor de bouw van een windproject moest een kleine lokale begraafplaats verschoven worden, nogal ingrijpend zou je denken, maar dit was geen enkel probleem omdat de intrinsieke verbondenheid met het windproject heel groot was. Er werd tijd, heel veel tijd gestoken in gesprekken met de direct omwonenden. De projectmanager liep op de locatie rond met de bevolking, op zoek naar de beste plekken. De betrokkenheid was ECHT, niet gespeeld. Dit jaren nog na de bouw.”

Waar ga je je voor inzetten als voorzitter?

“Het gaat bij veranderingen in de leefomgeving om gehoord worden, om meebeslissen, de betrokkenheid bij de planvorming is heel belangrijk. De Windvogel heeft door samen te werken met lokale coöperaties en in windparken nu een aantal projecten die gaan renderen. Het coöperatief model is steeds verder ingevoerd in Nederland. We beginnen kennis te maken met coöperaties, lokale participatie is steeds gangbaarder, we hebben de eis van 50% lokaal eigendom, kortom, heel veel deuren staan open voor coöperaties.

De zoektocht voor De Windvogel is nu om als landelijke coöperatie een passende plek in dit landschap te vinden: ben je de grote zus van de lokale coöperaties of ga je pionieren in andere gebieden zoals wind offshore of duurzame warmte, of ga je juist met de eigen leden op zoek naar lokale kansen?

En terwijl we onze rol verder invullen, moeten we trouw blijven aan wat er nu op gang komt in Nederland, het is de coöperatieve ontwikkeling die we wilden.”

Wat is je grote droom?

“Dat je iets achterlaat wat vruchtbaar is en wat een kop en staart heeft gekregen. En oh ja, niet onbelangrijk: ik heb een boek geschreven. Het heeft niets met energie te maken, het is een roman over een 11-jarig meisje en ik hoop dat ik hem binnenkort ga uitbrengen.”